SOKOŁOWSKI, Stanisław Józef

  • Version 1.0
  • Published Friday, October 10, 2025

Table of Contents

    Miejsce w SLW: uczeń Tadeusza Kotarbińskiego.

    Obszary badań: logika pragmatyczna i prakseologia.

    BIOGRAFIA

    Data i miejsce urodzenia: 5.04.1930. Golce k. Biłgoraja.

    Data i miejsce śmierci: 22.02.2008. Warszawa.

    Rodzice: Jan i Maria.

    Matura: Bd.

    Studia: UW – filozofia (1956–1958).

    Magisterium: Pojęcie inicjatywy (studium metodologiczne). 28.03.1958. UW. Tadeusz Kotarbiński.

    Doktorat: Konkretyzm a materializm dialektyczny w zagadnieniach metody i semantyki. 1962. UW. Adam Schaff.

    Habilitacja: Analiza logiczna pragmatycznego pojęcia efektywności. Studium metodologiczne. 24.02.1969. PAN.

    Profesura: 1979/1997. Profesura tytularna: 1979.

    Dydaktyka: WAP (1955–1990), WSP w Kielcach (1990–1991), Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości im. Bogdana Jańskiego w Warszawie (1997–2000), Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego w Warszawie (2001–2005).

    Varia: Używał także imion w kolejności: Józef Stanisław. Osiągnął stopień pułkownika. Odznaczony KKawOPR (1974).

    IDEE, PROBLEMY, REZULTATY

    Ogólna charakterystyka dorobku naukowego

    Tematyka, którą podejmował Sokołowski, dotyczyła przede wszystkim: (a) logiki pragmatycznej oraz jej zastosowań w teorii decyzji i teorii organizacji; (b) prakseologii, ujmowanej jako metodologia ogólna działania celowego; (c) założeń metodologicznych ogólnej teorii organizacji i zarządzania.

    W zakresie logiki pragmatycznej przeprowadził m.in. analizę pojęcia efektywności, wykorzystując do tego celu terminologię obejmującą m.in takie terminy jak „obiektywność pragmatyczna”, „optymalność”, „procedura algorytmiczna” itp.

    W zakresie prakseologii koncentrował się na stanowiącej jej część metodologii działania racjonalnego, poszukując warunków, w których przesłankami takich działań byłyby odpowiednie założenia logiczne.

    W metodologii wyodrębniał: prakseologię (w tym metodologię działania racjonalnego), metodologię filozoficzną, ogólną metodologię nauki i badań naukowych, metodologię logiczną (rozumianą jako teoria uzasadniania), metodologię tworzenia systemów zarządzania nauką (rozumianą instytucjonalnie) i metodologię tworzenia systemów kształcenia (głównie uniwersyteckiego).

    BIBLIOGRAFIA

    A. Wykazy prac: 

    Bp.

    B. Bibliografia podmiotowa:

    1. Teksty naukowe:

    1.1. Książki własne:

    • 1967ak – Analiza logiczna pragmatycznego pojęcia efektywności. Studium metodologiczne. W., WAPol, ss. 108. • 1967bk – Elementy logiki pragmatycznej. Zastosowania wojskowe. W., ONSWS, ss. 108. • 1970k – Zarys logiki pragmatycznej (dla humanistów). W., WAPol, ss. 204. • 1972ak – Logika w dowodzeniu i kierowaniu. W., WMON, s. 356. • 1972bk – Z metodologicznych zagadnień nauk humanistycznych. Cz. I Podstawy probabilistyczne. W., WAPol, ss. 152. • 1975k – Decyzja a działanie. W., WMON, ss. 372. • 1978k – Zarys metodologii filozoficznej wojskowych nauk społecznych. Cz. I. W., WAPol, ss. 92. • 1980k – Z metodologicznych zagadnień wojskowych nauk społecznych. W., WAPol, ss. 166. • 1981k – Filozoficzne problemy wojskowych nauk społecznych. Zarys metodologii. W., WMON, ss. 308. • 1999k – Logika dla menedżerów. W., WSZP, ss. 226.

    1.2. Książki (współ)redagowane:

    Bd.

    1.3. Zbiory tekstów własnych:

    • 1988z – Szkice prakseologiczne. Pojęcia i problemy. W., WAPol, ss. 186.

    1.4. Artykuły:

    • 1962a – Konkretyzm a materializm dialektyczny na tle kontrowersji filozoficznych. ZNWAP nr 7 s. 94–118. • 1962b – O filozoficznych aspektach pojęcia identyczności. ZNWAP. Seria pedagogiczna nr 8 s. 75–91. • 1971 – Analiza ogólnego pojęcia nauki i efektywności badań naukowych. W: [Problemy efektywności… 1971], s. 8–29. • 1973 – O sposobach rozumienia współczesnego pojęcia metodologii. BSW z. 6–7 s. 68–76. • 1974 – Filozoficzne problemy metodologii empirycznej. ZNWAP nr 79 s. 24–30. • 1975 – Metodologiczne problemy kształcenia zindywidualizowanego. ZNWAP nr 83 s. 139–149. • 1977 – Kontekst kulturowy rozwoju nauk społecznych. ZNWAP nr 93 s. 56–62. • 1979 – Dyrektywy i założenia metodologii filozoficznej wojskowych nauk społecznych. ZNWAP nr 101 s. 145–156. • 1981 – Metodologiczna analiza modeli badawczych wojskowych nauk społecznych. ZNWAP nr 106 s. 74–85. • 1982 – Metodologiczne i pragmatyczne pojęcie wyjaśniania w naukach społecznych i humanistycznych. ZNWAP nr 113 s. 46–53. • 1983 – Typologia i charakterystyka modeli badawczych pedagogiki. ZNWAP nr 116 s. 67–81. • 1984 – Wojskowe nauki społeczne w systemie wychowania socjalistycznego. W: [Bień et al. (red.) 1984], s. 411–415. • 1985 – Filozoficzne problemy wychowania wojskowego. ZNWAP nr 1–2 s. 19–34. • 1987 – Metodologiczne problemy wychowania światopoglądowego. ZNWAP nr 1 s. 3–18. • 1997a – Kultura logiczna i metodologiczna w praktyce nauczycielskiej. ZE r. I nr 2–3 s. 65–106. • 1997b – Logika dobrej roboty. Pojęcia i problemy. ZE r. I nr 4–5 s. 95–125. • 1998a – Logika dla menedżerów (pojęcia i zagadnienia). ZE r. II nr 1 s. 15–65. • 1998b – Logika predykatów w kształceniu menedżerskim. ZE r. II nr 2 s. 49–92. • 1999a – Filozofia sprawnego działania w pracy nauczycielaPNWSPC. Pedagogika VIII-X s. 277–283. • 1999b (et al.) – Wiara i rozum – wzajemne relacje na podstawie encykliki Jana Pawła II Fides et ratioZE r. III nr 2 s. 163–196. • 2000 – Filozofia działania skutecznego w kształceniu menedżerskim. Cz. I–II. ZE r. VI nr 2 s. 107–144, nr 3 s. 107–155.

    2. Publicystyka:

    • 1986ap – Dzielność i sprawność – wartości wyróżnione. Arg r. XXX nr 15 s. 3. • 1986bp – Filozofia czynu. Arg r. XXX nr 31 s. 4. • 1986p – Prakseologia czyli filozofia czynu. Arg r. XXX nr 32 s. 4. • 1986p – Rzecz o prakseologii. Arg r. XXX nr 30 s. 4. • 1987p – U źródeł ludzkiej szczęśliwości. Arg r. XXXI nr 5 s. 1.

    3. Teksty literackie:

    Bd.

    4. Przekłady:

    Bd.

    C. Bibliografia przedmiotowa: 

    Bp.

    Concepts – theories – disiplines

    Print