Miejsce w SLW: uczeń Stefana Baleya i Władysława Witwickiego.
Obszary badań: psychologia poznawcza.
Koncepcja: teoria marzeń sennych.
BIOGRAFIA
Data i miejsce urodzenia: 9.12.1908. Łódź.
Data i miejsce śmierci: 1939/1944. Miejsce nieznane.
Rodzice: Szlama (vel Salomon) i Dwojrcia (vel Dora).
Matura: Miejskie Gimnazjum Męskie im. Józefa Piłsudskiego w Łodzi (1927).
Studia: UW (1927–1932).
Magisterium (z pedagogiki): Analiza testu Bourdona. 23.02.1932. UW. Stefan Baley.
Doktorat (z psychologii): Analiza pojęcia synkretyzm i synkretyzm myślenia w marzeniu sennym. 1937/1938. UW. Stefan Baley.
Dydaktyka: Gimnazjum Spójnia w Warszawie (1931–1932).
Varia: W 1932 roku była rzekomo przygotowywana pod kierunkiem Władysława Witwickiego praca magisterska z psychologii. Był zatrudniony w Poradni Zawodowej (1930–1932?) i Poradni Pedologicznej (1931–1932…?).
IDEE, PROBLEMY, REZULTATY
Ogólna charakterystyka dorobku naukowego
W jedynej swojej publikacji Bagno zaproponował ujęcie marzeń sennych w kategoriach myślenia synkretycznego, swoistego dla dzieci i ludów pierwotnych.
Wybrane kwestie szczegółowe
- Myślenie synkretyczne. Myślenie synkretyczne („niezróżnicowane”) – charakterystyczne dla małych dzieci (występujące także u ludów pierwotnych i u osób z zaburzoną psychiką) – objawia się w: (a) dopatrywaniu się „wszechzwiązku” wszystkiego ze wszystkim; (b) posługiwaniu się zbitkami pojęciowymi; (c) przywiązywaniu nadmiernej wagi do analogii; (d) maksymalizowaniu przeżycia subiektywnej pewności. W konsekwencji osoby myślące synkretycznie są skłonne: (a) uważać, że każde zdanie „wynika” z dowolnego zdania, a zatem „wszystko jest możliwe”; (b) dokonywać bliżej lub dalej idących przesunięć znaczeniowych przy używaniu danego wyrażenia w różnych kontekstach; (c) schematyzować rzeczywistość, zamiast ją analizować; (d) przeżywać subiektywną pewność w odniesieniu do przekonań, które na taką pewność nie zasługują.
- Synkretyczność marzeń sennych. Na podstawie analizy dostępnych relacji z treści marzeń sennych ludzi dorosłych wolno stwierdzić, że w marzeniach takich na szeroką skalę występuje zjawisko synkretyzmu myślenia – i to zarówno myślenia słownego, tj. rozumienia i rozumowania, jak i myślenia niesłownego (obrazowego).
Rozumienie synkretyczne polega tutaj na tym, że osoba przeżywająca we śnie pewną myśl, którą normalnie wyraża się np. za pomocą zdania „Wyłącz budzik”, wyraża ją „przez sen”, np. za pomocą różnobrzmiącego zdania „Wyłącz niebieski kolor”, które osoba ta traktuje jako równoznaczne z pierwszym zdaniem. W ten sposób bywają zastępowane: zdanie przez zdanie, zwrot niezdaniowy przez zdanie, wyraz przez wyraz, deskrypcja przez (pojedynczy) wyraz.
Z kolei przykładem rozumowania synkretycznego, poświadczonym w relacjach z marzeń sennych, jest np. uznawanie za przyczynę danego faktu – innego faktu, stereotypowo uważanego za współczesny. Osoba śniąca jest np. skłonna na takiej podstawie do przeprowadzenia rozumowania, wyrażającego się w zdaniu „Księżyc świeci, bo nie świeci słońce”. Tutaj osoba śniąca nie bierze pod uwagę nawet tego, że zdarza się, iż w danym czasie ani nie świeci księżyc (bo jest dzień), ani słońce (bo niebo jest zachmurzone).
BIBLIOGRAFIA
Artykuł:
• 1935 – Synkretyzm myślenia w marzeniu sennym. KP t. VII s. 61–80.
■ Brak innych publikacji.
