DEMBOWSKI, Bronisław Jan Maria

  • Wersja 1.0
  • Opublikowany sobota, 20 września 2025

Spis treści

    Miejsce w SLW: uczeń Władysława Tatarkiewicza.

    Obszary badań: ontologia, historia filozofii.

    BIOGRAFIA

    Data i miejsce urodzenia: 2.10.1927. Komorowo k. Ostrowi Mazowieckiej.

    Data i miejsce śmierci: 16.11.2019. Włocławek.

    Rodzice: Włodzimierz i Henryka z d. Sokołowska.

    Matura: Mościce k. Tarnowa (1946).

    Studia: UW (1946–1950), Wyższe Metropolitalne Seminarium Duchowne w Warszawie (1950–1953), KUL (1953–1957).

    Magisterium I: Józef Łęski i jego teoria nauki i sztuki. 26.10.1949. UW. Władysław Tatarkiewicz.

    Magisterium II: Metafizyczna podstawa „Piątej Drogi” Tomasza z Akwinu. 25.09.1957. KUL. Mieczysław Albert Krąpiec.

    Doktorat: Próba ustalenia treści bytowej pojęcia przyczyny celowej w filozofii bytu. 27.05.1961. KUL. Mieczysław Albert Krąpiec.

    Habilitacja: Główne poglądy na metafizykę w Polsce na przełomie XIX i XX wieku. 17.06.1969. ATK.

    Staż: USA (1969–1970, 1975–1976).

    Profesura: 1981/1990. Wniosek o nadanie profesury tytuwarnej CKK odrzuciła.

    Dydaktyka: ATK w Warszawie (1962–1982), Warszawskie Metropolitalne SD (1970–1992), PWT w Warszawie (1970–1992?).

    Varia: Żołnierz AK (1943–1944). W latach 1992–2003 był ordynariuszem diecezji włocławskiej.

    IDEE, PROBLEMY, REZULTATY

    Ogólna charakterystyka dorobku naukowego

    W dziedzinie filozofii teoretycznej Dembowski poddał analizie m.in. filozoficzne – i teologiczne – pojęcie celowości.

    W dziedzinie historii filozofii zbadał trzy typy stosunku do metafizyki, które ujawniły się w myśli polskiej przełomu XIX i XX wieku: jej dyskwalifikację oraz jej aprobatę bądź w formie teorii hipotetyczno-dedukcyjnej, bądź w formie neotomistycznej.

    BIBLIOGRAFIA

    A. Wykazy prac: 

    Bp.

    B. Bibliografia podmiotowa:

    1. Teksty naukowe:

    1.1. Książki własne:

    • 1969k – Spór o metafizykę. Główne poglądy na metafizykę na przełomie XIX i XX w. W., ATK, ss. 214. • 1989k – O filozofii chrześcijańskiej w Ameryce Północnej. W., ATK, ss. 232.

    1.2. Książki (współ)redagowane: 

    Bp.

    1.3. Zbiory tekstów własnych:

    • 1997z – „Spór o metafizykę” i inne studia z historii filozofii polskiej. Wł., WWD, ss. 318.

    1.4. Artykuły:

    • 1964 – Czynnik rozumu w ujęciu przyczyny celowejCT t. XXXV nr 1–4 s. 39–62. • 1965a – Józef Łęski i jego poglądy estetyczneSPC t. I nr 1 s. 159–174. • 1965b – O niektórych sposobach posługiwania się pojęciem przyczyny celowej w biologii, etyce i filozofiiSPC t. I nr 1 s. 125–158. • 1966 – Niepublikowany rękopis Adama Mahrburga Wykłady etyki. Warszawa 18901891. SPC t. II nr 1 s. 339–381. • 1967 – Klasyfikacja nauk Józefa ŁęckiegoSPC t. III nr 2 s. 119–136. • 1973 – Zagadnienie stosunku filozofii Boga – teologii naturalnej – teodycei do filozofii bytu – metafizyki. SPC t. IX nr 1 s. 127–140. • 1974 – Zagadnienie egzystencjalistycznego punktu wyjścia w metafizyceSPC t. X nr 1 s. 29 47. • 1976 – Realizm teistyczny. SFB t. IV s. 141–183. • 1977 – Pojęcie Boga w kulturze środziemnomorskiej. W: [Święcicki (red.) 1977], s. 44–59. • 1978 – Katolicka filozofia w Polsce w XIX wieku. W: [Bejze (red.) 1978], s. 568–580. • 1980 – Rozwój filozoficznej koncepcji człowiekaSTV t. XVIII nr 1 s. 21–32. • 1982a – Bóg i jego relacja do świataSPC t. XVIII nr 1 s. 63–103. • 1982b – Rola filozofii w kształtowaniu się świadomości narodowejSPC t. XVIII nr 2 s. 177–183. • 1987a – Chrześcijanin filozofującyRoF t. XXXV z. 1 s. 309–319. • 1987b – Filozofia katolic­ka. W: [Skubała-Tokarska (red.) 1987], s. 771–789. • 1992 – Jakie stanowisko w kwestii filozoficznego poznania Boga uznaję za słuszne? SFB t. V s. 72–82. • 1999 – Wyzwania i pokusy ateizmu. Rozważania filozoficzno-pastoralneRoF t. XLVII z. 2 s. 91–101. • 2005 – Encyklika Fides et ratio a tzw. dialog zewnętrzny. W: [Ziemiański (red.) 2005], s. 169–182.

    2. Publicystyka: 

    Bp.

    3. Teksty literackie: 

    Bp.

    4. Przekłady: 

    Bp.

    C. Bibliografia przedmiotowa: 

    Bp.

    Cytowanie

    Anna Brożek, Jacek Jadacki, Aleksandra Gomułczak, DEMBOWSKI, Bronisław Jan Maria. Wersja: 1.0. W: Encyklopedia Szkoły Lwowsko-Warszawskiej. Wydawnictwo Academicon, Warszawa–Lublin, sobota, 20 września 2025.

    Pojęcia – koncepcje – dyscypliny

    Drukuj