DUBIKAJTIS, Lech

  • Wersja 1.0
  • Opublikowany sobota, 20 września 2025
  • Ostatnio edytowany piątek, 31 października 2025

Spis treści

    Miejsce w SLW: uczeń Stanisława Jaśkowskiego.

    Obszary badań: logika, matematyka.

    BIOGRAFIA

    Data i miejsce urodzenia: 6.10.1925. Warszawa.

    Data i miejsce śmierci: 11.11.2014. Toruń.

    Rodzice: Roman i Matylda z d. Staniewicz.

    Matura: Tajne Gimnazjum Państwowe im. Zygmunta Augusta w Wilnie (1945).

    Studia: Politechnika Gdańska (1946–1948), UT – matematyka (1948–1950).

    Magisterium (z matematyki): 1950. UT.

    Doktorat: Aksjomatyka geometrii kul (Liego). 26.06.1954. Instytut Matematyczny PAN w Warszawie. Stanisław Jaśkowski.

    Habilitacja (docentura): 1958. Na podstawie dorobku.

    Staż: Instytut Henri Poincarégo, Sorbona (1959–1960, 1966–1967).

    Profesura: 1972/.

    Dydaktyka: UT (1950–1972), UŚ w Katowicach (1972–?), Università della Calabria w Cosenzie (1983–2000?).

    IDEE, PROBLEMY, REZULTATY

    Ogólna charakterystyka dorobku naukowego

    Główne rezultaty badawcze Dubikajtisa należały do logiki, filozofii matematyki oraz geometrii. Między innymi:

    (1) skonstruował – przy użyciu metody semantycznej (polegającej na tym, że do takiej konstrukcji używa się semantyki spełniającej warunki logiki parakonsystentnej) – system logiki dyskusyjnej wyższego rzędu;

    (2) udowodnił tzw. teoremat Dubikajtisa, głoszący, że jedyną funkcją ciągłą, która spełnia dla x > 0 układ równań funkcyjnych:

    Nawias klamrowy otwierający 6, Kształt f(f(x)) = x

    f(x)

    f(x+1) = ———

    f(x)+1

    jest „φ(x) = x−1”.

    BIBLIOGRAFIA

    A. Wykazy prac: 

    Bp.

    B. Bibliografia podmiotowa:

    1. Teksty naukowe:

    1.1. Książki własne:

    • 1958k – La géométrie de Lie. W., PWN, ss. 110. • 1963k – Wiadomości z geometrii rzutowej. Zajęcia fakultatywne w grupie matematyczno-fizycznej. W., PZWS, ss. 168. • 1963k – Wstęp do geometrii wykreślnej. W., PWN, ss. 272. • 1969k – Geometria analityczna dla I roku matematyki. Cz. I. Tr., WUMK, ss. 252. 19732. • 1971k – Geometria metryczna. Tr., WUMK, ss. II+232. 19732. Kat., WUŚ. • 1972k – Geometria analityczna dla I roku matematyki. Część II. Tr., WUMK, ss. 334.

    1.2. Książki (współ)redagowane: 

    Bp.

    1.3. Zbiory tekstów własnych: 

    Bp.

    1.4. Artykuły:

    • 1954–1955 – On the Separability of Topological SpacesCM v. III f. 1 s. 31–32. • 1956–1957 – Sur les partages du triangleCM v. V f. 4 s. 219–223. • 1958a – On the Incidence Axioms of Various Geometries. BAPS v. VI nr 7 s. 423–427. • 1958b – On the Order of Points and Hyperplanes in n-Dimensional Projective Geometry. BAPS v. VI nr 10 s. 607–610. • 1958–1959 – Un système d’axiomes communs quelques géométriesAPM v. V z. 3 s. 209–236. • 1959–1960 – Construction de groupes cartésiens infinis dénombrablesSD a. XIII nr 21 s. 1–17. • 1962a (z: Henryk Guściora) – Geometria Laguerre’aZNWSPG t. II s. 47–60. • 1962b (z: Henryk Guściora) – O pewnym niezmienniku przekształceń Laguerre’a. ZNWSPG t. II s. 23–32. • 1962c – The Axioms of Order of n-Dimensional Geometry. BAPS v. X nr 2 s. 111–113. • 1963a – Groupoide inductif élémentaire et pseudogroupe élémentaire. BAPS v. XI nr 7 s. 469–471. • 1963b – Uwagi o hilbertowskiej aksjomatyce uporządkowania i jej modyfikacjach. I. Zależność symetrii relacji leżenia „między”II. Wzmocnienie aksjomatu PaschaRPTM-I v. VIII nr 1 s. 71–70, 81–91. • 1963c (z: Henryk Guściora) – Związki pomiędzy rozmaitymi modelami geometrii Laguerre’aZNWSPG t. III s. 9–20. • 1963–1964 – Une extension de la notion d’ordre linéaire à celle d’ordre de dimensionAPM v. XIV nr 3 s. 211–238. • 1964a (z: Jerzy Iwański) – An Independent System of Axioms Defining the Ehresmann Groupoid. BAPS v. XII nr 11 s. 687–693. • 1964b – Certaines extensions de la notion de groupoide inductif et de celle de pseudogroupeCM v. XII f. 2 s. 163–185. • 1964c – Operations on Deductive Systems. BAPS v. XII nr 10–12 s. 593–596. • 1964d (z: Paweł Jarek) – Pseudogroupe élémentaire commutatif et semi-groupe régulier commutatifCM v. XII f. 2 s. 187–193. • 1964e (z: Henryk Guściora) – Relacja porządkująca L-proste w geometrii Laguerre’a. ZNWSPG t. IV s. 5–10. • 1964–1965 – Sur une caractérisation de la fonction sinusAPM v. XVI nr 1 s. 117–120. • 1965 – A System of Axioms of the Plane Metric Geometry. BAPS v. XIII nr 9 s. 653–659. • 1966 – A System of Axioms for Oriented Plane Met­ric Geometry. BAPS v. XIV nr 4 s. 197–202. • 1967a (z: Henryk Guściora) – On a Hyperbolic Model of the Solid Laguerre Geometry. BAPS v. XV nr 12 s. 865–869. • 1967b (z: Newton Carneiro Affonso da Costa) – On Jaśkowski’s Propositional Calculus. NAMS v. XIV nr 5 s. 712. • 1967c – Stanisław Jaśkowski (1906–1965). RF r. XXV nr 3–4 s. 187–198. • 1967d (z: Henryk Guściora) – Un modèle hyperbolique de la géométrie plane de Laguerre. BAPS v. XV nr 9 s. 619–626. • 1968a (z: Henryk Guściora) – On a Certain Generalization of the Plane Laguerre Geometry to the 3-dimensional Space. BAPS v. XVI nr 4 s. 327–331. • 1968b (z: Andrzej Kossakowski i Roman Stanisław Ingarden) – On Regularity of Information. BAPS v. XVI nr 1 s. 55–56. • 1968c (z: Newton Carneiro Affonso da Costa) – Sur la logique discursive de Jaśkowski. BAPS v. XVI nr 7 s. 551–557. • 1969 (z: Henryk Guściora) – On the Geometry of Oriented Equiaxial Hyperquadrics. BAPS v. XVII nr 1 s. 29–35. • 1969–1970 – Sur certaines équations fonctionnelles vérifiées par la fonction φ(x) = x-1APM v. XX nr 2 s. 199–205. • 1970a (z: Andrzej Kossakowski) – A Complete System of Invariants for Classical Mechanics of a Material Point. RMPh v. I nr 2 s. 185–194. • 1970b – Système d’axiomes de la géométrie affine basé sur la notion de demi-droiteRPTM-I v. XIII nr 2 s. 161–169. • 1970–1971 – Stanisław Jaśkowski (1906–1965)CM v. XXII f. 2 s. 325–333. • 1971–1972 (z: Marek Kuczma) – On Non-Localized Oriented AnglesAPM v. XXV nr 3 s. 227–239. • 1973a (z: Cezary Ferens, Roman Ger i Marek Kuczma) – On Mikusiński’s Functional EquationAPM v. XXVIII nr 1 s. 39–47. • 1973b – Sur la notion de pseudogroupe de Gołąb. DeM v. VI nr 2 s. 537–559. • 1974 – The Life and Works of Stanisław Jaśkowski. SL t. XXXIV nr 2 s. 109–116. • 1976 – Orientability of Affine Spaces. AbMS v. XLV s. 256–262. • 1977a (z: Newton Carneiro Affonso da Costa) – On Jaśkowski’s Discursive Logic. W: [Arruda, Chuaqui i da Costa (red.) 1977], s. 37–56. • 1977b – Relationships between the Notions of Distance, Area and Volume in the Euclidean SpacePNUŚ nr 158 (Prace Matematyczne VII) s. 71–82. • 1980 (z: Elżbieta Dudek i Jan Konior) – On Axiomatics of Jaśkowski’s Discussive Propositional Calculus. P3BCML s. 109–117. • 1981a (z: Henryk Guściora) – On Affine Transformations of Cartesian Plane. ZNPP. Geometria z. 12 s. 5–18. • 1981b (z: Grażyna Achtelik, Elżbieta Dudek i Jan Konior) – On Independence of Axioms of Jaśkowski’s Discussive Propositional Calculus. RML v. 11 s. 3–11. • 1981c (z: Lafayette de Moraes) – On Single Operator for Lewis S5 Modal Logic. RML v. 11 s. 57–61. • 1981d (z: Jan Fryda) – Some Generalization of the Klein’s Model. ZNPP. Geometria z. 12 s. 19–28. • 1984 – A System of Axioms for Plane Euclidean, Hyperbolic and Elliptic Geometries. RSMB v. VII s. 283–288. • 1989a – Some Extension of Desarguesian Affine Geometry. BAPS v. XXXVII nr 7–12 s. 603–611. • 1989b – Some Extension of Eu­clidean Geometry. BAPS v. XXXVII nr 7–12 s. 613–617. • 1992 – Double Affine Space. W: [Barlotti et al. (red.) 1992], s. 77–107. • 1993 – Distance: Line SpacesRND z. 159 (Prace Matematyczne nr 13) s. 77–107. • 2003 – On the First Order Logic True in Every Universe (Including the Empty Universe)RML nr 37 s. 41–57.

    2. Publicystyka: 

    Bp.

    3. Teksty literackie: 

    Bp.

    4. Przekłady: 

    Bp.

    C. Bibliografia przedmiotowa:

    ■ Błaszczyk, Aleksander: • 2017 – Lech Dubikajtis (1927–2017)RPTM-II v. LIII nr 2 s. 397–399. ■ Klemp-Dyczek, Bogumiła: • 2016 – Wspomnienie o Lechu Dubikajtisie (1925–2014)AnM v. X nr 1 s. 3–17.

    Cytowanie

    Anna Brożek, Jacek Jadacki, Aleksandra Gomułczak, DUBIKAJTIS, Lech. Wersja: 1.0. W: Encyklopedia Szkoły Lwowsko-Warszawskiej. Wydawnictwo Academicon, Warszawa–Lublin, sobota, 20 września 2025.

    Pojęcia – koncepcje – dyscypliny

    Drukuj