Miejsce w SLW: prawdopodobnie uczeń Kazimierza Twardowskiego.

Obszary badań: pedagogika, filozofia.

BIOGRAFIA

Data i miejsce urodzenia: 11.02.1876. Miechów.

Data i miejsce śmierci: 3.07.1960. Kielce.

Rodzice: Karol Wilhelm i Emilia Aniela z d. Kokeli.

Matura: Bd.

Studia: Universität München (1898–1901), UJ (1901–1902), UL.

Doktorat: 1904?. UL. Kazimierz Twardowski (?).

Dydaktyka: V Wyższe Gimnazjum we Lwowie (1903–1906), SN w Ursynowie/Warszawie (1922?–1923?), Państwowe SN Żeńskie im. Królowej Jadwigi w Inowrocławiu (1924?–1928?), Szkoła Mazowiecka w Warszawie, Państwowe SN Męskie im. Estkowskiego w Poznaniu (1931?), Studium Pedagogiczne w Poznaniu, podziemny UZZ (1939–1944).

Varia: Praktykant w Bibliotece Jagiellońskiej (1906–1908). Następnie przebywał w Poroninie (ok. 1908), we Lwowie (ok. 1909) i w Krakowie (ok 1911). Według niektórych źródeł doktorat uzyskał dopiero w 1911.

IDEE, PROBLEMY, REZULTATY

Ogólna charakterystyka dorobku naukowego

Frycz zajmował się podstawami pedagogiki i sprawą ulepszenia sposobów nauczania propedeutyki filozofii.

Wybrane kwestie szczegółowe

• Cechy przedmiotowe i wartości. Są dwa źródła wiedzy – „sądu” – o danym przedmiocie. Pierwszym źródłem jest „rozumowe ujęcie przedmiotu, definicja” – dzięki którym „wyciąga się wnioski ex definitione, jak gdyby z samej istoty rzeczy. Drugim źródłem jest „uczucie, czyli stosunek podmiotu sądzącego do przedmiotu danego”.

Z pierwszego źródła czerpiemy wiedzę o „cechach przedmiotowych”; z drugiego – o „wartościach”.

• Przezwyciężenie pesymizmu. Niektórzy uważają, że lekarstwa na pesymizm dostarcza „wiara w moc wiedzy ścisłej”. Ma być tak dlatego, że wiara ta dostarcza „nadziei dłuższego życia, późniejszej i mniej przykrej starości” oraz „naturalnej i w swoim czasie nadchodzącej śmierci”.

Tymczasem żadna taka nadzieja nie jest w stanie pocieszyć kogoś, „kto ubolewa nad znikomością życia ludzkiego i wszystkich jego objawów”. Dla optymizmu, dzięki któremu można by się uporać z „dysonansami” życia ludzkiego, trzeba szukać podstaw „bogatszych i głębszych” niż wspomniana „wiara w moc wiedzy ścisłej”.

• Wprowadzenie do filozofii. Podręcznik, który miałby być dobrym wprowadzeniem do filozofii, powinien spełniać trzy warunki. Po pierwsze, powinien zawierać teksty pozwalające „się zetknąć bezpośrednio z myślami i stylem wybitnych filozofów”. Po drugie, powinien być „prosty, przystępny i wolny do zbytecznego balastu naukowego”. Po trzecie, powinien dostarczyć uczącym się pytania „obmyślone w związku z poszczególnymi tekstami” – kierujące przyswajaniem zawartych w tych tekstach treści.

Oto kilka takich pytań ukierunkowujących lekturę:

– „Jak i na podstawie czego wytwarza się w naszym myśleniu wyobrażenie związku przyczynowego?”

– „Jaką rolę w czynnościach umysłowych grają słowa?”

– Jaka jest „doniosłość mowy dla myślenia naukowego”?

– „Jakie wnioski z przyjętej przez badacza zasady każą domyślać się, że nie jest ona trafna?”

BIBLIOGRAFIA

A. Wykazy prac: 

Bp.

B. Bibliografia podmiotowa:

1. Teksty naukowe:

1.1. Książki własne:

• 1931a^k – Dzieci i młodzież, rodzice, wychowawcy, nauczyciele, szkoła w zwierciadle literatury pięknej. P., DrM, ss. 28. • 1931b^k – Dzieci i młodzież w świetle nauki, praktyki i prawa. P., DrM, ss. 28. • 1931c^k – Wychowanie ogólne i specjalne w teorii i w praktyce. P., DrM, ss. 52. • 1934^k – Beletrystyka pajdologiczno-pedagogiczna. Bdz., DN, ss. 16.

1.2. Książki (współ)redagowane:

• 1919^r (z: Alfred Tom) – Wypisy filozoficzne. W., TWKP, ss. VIII+62.

1.3. Zbiory tekstów własnych: 

Bp.

1.4. Artykuły:

• 1903 – Wilhelm Wundt. Wstęp do filozofii (rec.). M r. XIX z. 4 s. 638–642. • 1904a – Élie Metchnikof. Études sur la nature humaine (spr.). PF r. VII z. 3 s. 347–350. • 1904b – Encyklopedia powszechna (rec.). PF r. VII z. 1 s. 90–93. • 1904c – Vassil Szczurat. Wundt’s Apperzeptionstheorie (spr.). PF r. VII z. 3 s. 331–336. • 1905a – O Helenie Keller, głuchej i nie­widomej (ar.). PF r. VIII z. 3 s. 291–292. • 1905b – Stanisław Brzozowski. Józef Kremer jako pisarz, filozof i estetyk (spr.). PF r. VIII z. 1 s. 54–57, z. 4 s. 352–353. • 1906 – Yujiro Motora. An Essay on Eastern Philosophy (rec.). PF r. IX z. 4 s. 435. • 1911 – Fryderyk Nietzsche. Dzieła (spr.). PF r. XIV z. 2 s. 286–288. • 1935 – Krótki zarys podstaw psychochorezjologii wraz z próbą określenia typów regionalnych i zastosowania do nich orzeczeń psychochorezjonalnych. Psm t. II z. 4 s. 335–346.

2. Publicystyka:

• 1935^p – Kielce uprzywilejowane. GKiel r. LXIV nr 236 s. 4, nr 236 s. 4, nr 237 s. 3. • 1936^p – Estkowiacy. W: [Różycki et al. (red.) 1936], s. 3–6. • 1937^p – Miasto Żeromskiego. PKK t. VII, s. 5–24. Kl.

3. Teksty literackie: 

Bp.

4. Przekłady:

■ Goethe, Johann Wolfgang: • 1910 – Wybór myśli prozą. L. & W., KPBP & KEW, ss. 182. • 1912 – Myśli i uwagi (w rozmowach z Eckermannem) poprzedzone literackim portretem Goethego. K., Mus, ss. 176. ■ Hebel, Johannes Peter: • 1920 (z: Alfred Tom) – Opowiastki ucieszne. W., TWKP, ss. 34. ■ Jacobsen, Jens Peter: • 1923 (z: Alfred Tom) – Mogens. W., TWI, ss. 78. ■ Keller, Gottfried: • 1920 – Pankracy Dąsacz. W., TWKP, ss. 64. • 1921a – Kotek Lusterko. W., DW, ss. 64. • 1921b (z: Alfred Tom) – Trzej sprawiedliwi grzebieniarze. W., KFH, ss. 80. 1924², W., DW, ss. 78. • 1923a – Pani Regula i jej beniaminek. W., TWI, ss. 88. • 1923b (z: Alfred Tom) – Romeo i Julia na wsi. W., TWI, ss. 126. • 1924 – Chorągiewka siedmiu niezłomnych. W., KKW, ss. 102. ■ Nietzsche, Friedrich: • 1911 (z: Konrad Drzewiecki) – Wola mocy. Próba przemiany wszystkich wartości. W., JM, ss. 564+II. 1984². K., WU. 1993³. W., B. 2003⁴. K., ZS, ss. 372. 2011⁵. K., VE, ss. 382. 2015⁶. W., WM, ss. 316. 2017⁷. K., VE, ss. 382.

C. Bibliografia przedmiotowa: 

Bp.