Miejsce w SLW: uczeń Władysława Tatarkiewicza.

Obszary badań: estetyka, teoria sztuki.

BIOGRAFIA

Data i miejsce urodzenia: 28.04.1905. Łódź.

Data i miejsce śmierci: 3.08.1929. Warszawa.

Rodzice: Jakub i Helena z d. Kryształ.

Matura: Gimnazjum Państwowe Humanistyczne Miejskie im. Mikołaja Kopernika w Łodzi (1924).

Studia: UW (1924–1929).

Magisterium: O zagadnieniu rzeczywistości estetycznej ze szczególnym uwzględnieniem poglądów Teodora Lippsa. 27.06.1929. UW. Władysław Tatarkiewicz.

Varia: Zmarł nagle – jak głosił nekrolog – „po krótkich, lecz ciężkich cierpieniach”; w młodym wieku zmarł też jego ojciec.

IDEE, PROBLEMY, REZULTATY

Ogólna charakterystyka dorobku naukowego

Główne zainteresowania Hermana – ukształtowane jeszcze w okresie szkolnym – koncentrowały się na estetyce i teorii sztuki.

Wybrane kwestie szczegółowe

• Rzeczywistość estetyczna. Nieobecność pytania o rzeczywistość przedmiotów nie jest specyficzna dla postawy estetycznej, występuje ona również w życiu codziennym.

„Każdy, kto twierdzi, iż dzieło sztuki nieprzedstawiające istoty żywej nie musi posiadać dla nas treści życiowej, aby stać się przedmiotem przeżycia estetycznego”, powinien sądzić, że:

(1) „Zagadnienie psychicznej lub witalnej rzeczywistości estetycznej ma rację bytu tylko ze względu na przypadki obcowania z dziełami sztuki, przedstawiającymi istoty żywe.”

(2) „Zagadnienie rzeczywistości estetycznej w ogóle nie ma racji bytu ze względu na dzieła sztuki abstrakcyjnej.”

Wystarczy jednak „istnienie kilku osób, które w przeżyciu estetycznym wkładają w dzieła sztuki, nieprzedstawiające istot żywych, treść życiową, aby móc mówić o zagadnieniu psychicznej lub witalnej rzeczywistości estetycznej również ze względu na te właśnie dzieła sztuki”.

• Formy sztuki plastycznej. W sztuce plastycznej wyróżnić można cztery następujące formy:

(1) formę naturalistyczną, tj. kopiującą „realne formy przedmiotów”;

(2) formę mniej lub bardziej przekształcającą formy przedmiotów;

(3) formę abstrakcyjną, tj. pozbawioną „aluzji przedmiotowych”, ale „skomponowana według jakichś kanonów formalnych” (np. według zasady jedności w różnorodności, zasady proporcji, symetrii, rytmu) – do dzieł o takiej formie należy np. ornament nierealistyczny;

(4) formę abstrakcyjną „nieujawniającą kompozycji według jakiegoś z kanonów formalnych”.

Artysta „nie posługujący się ani kanonami formalnymi, ani też żadnymi aluzjami przedmiotowymi nie może tym samym odwołać się do naszego doświadczenia”.

BIBLIOGRAFIA

Artykuły:

• 1927 – Michał Sobeski. Malarstwo doby ostatniej. Ekspresjonizm i kubizm (rec.). PF r. XXX z. 2–3 s. 249–251. • 1930 – O zagadnieniu rzeczywistości estetycznej u Lippsa. PF r. XXXIII z. 1–2 s. 65–76.

■ Brak innych publikacji.