Miejsce w SLW: uczeń Tadeusza Czeżowskiego.
Obszary badań: dydaktyka matematyki, historia filozofii.
BIOGRAFIA
Data i miejsce urodzenia: 25.07.1913. Ryga (Łotwa).
Data i miejsce śmierci: 29.01.1992. Słupsk.
Rodzice: Kazimierz i Benigna z d. Norwiłło.
Matura: Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Kowlu (1931).
Studia: UWil (1932–?).
Magisterium I (z filozofii): Pojęcie wartości etycznej w filozofii Descartesa. 11.10.1937. UWil. Tadeusz Czeżowski.
Magisterium II (z matematyki): Praca z zakresu statystyki lub rachunku prawdopodobieństwa. 1937(?). UWil.
Doktorat: Podstawowe pojęcia i twierdzenia etyki Emila Durkheima. 12.06.1948. UT. Henryk Elzenberg.
Habilitacja (docentura): 1.07.1968. WSR w Olsztynie
Dydaktyka: UWil (1937–1939), Liceum im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Wilnie (1939–?), III (później IV) Państwowe Gimnazjum i Liceum im. Tadeusza Kościuszki w Toruniu (1945–1948), UT (1945–1961), WSR w Olsztynie (1952–970), WSN (później WSP) w Słupsku (1970–1983).
Varia: Brat Antoniego. Używał też nazwiska: Indan-Pykna.
IDEE, PROBLEMY, REZULTATY
Ogólna charakterystyka dorobku naukowego
Indan zajmował się dydaktyką matematyki (zwłaszcza rachunku prawdopodobieństwa i statystyki) oraz historią filozofii (przede wszystkim etyki).
Wybrane kwestie szczegółowe
- Logika i nauka. Próby stworzenia systemu filozoficznego bez oparcia filozofii na tezie o obiektywności świata fizycznego skazane są na niepowodzenie. Trudno sobie wyobrazić np. indukcję bez związku z obserwacją pewnych faktów, „których zestawienie daje podstawę do ogólniejszego wniosku”. Świadczy to tym, że rozumowanie indukcyjne zakłada tezę ontologiczną, że „świat, w którym żyjemy, istnieje obiektywnie i niezależnie od nas”.
Powiązanie ontologii i epistemologii z logiką formalną prowadzi m.in. do nominalizmu. Jeśli chcemy tego uniknąć, powinniśmy powiązać logikę nie tylko z matematyką, lecz także z naukami przyrodniczymi i humanistycznymi.
- Subiektywizm w historii. „Jeżeli żaden historyk nie może wykroczyć poza ramy swojej osobowości w badanej przeszłości, a wszyscy historycy danego społeczeństwa mają osobowości analogiczne czy podobne, to trzeba by przyjąć, że wszyscy oni patrzą jednakowo mniej więcej na dany okres przeszłości, ale subiektywnie. Historyków innego społeczeństwa może cechować inny subiektywizm, przeto musielibyśmy zagubić się w tych domysłach albo odmówić wszelkiego zaufania historii.”
Tymczasem „dzisiejszy rozwój metodologii badań historycznych dowodzi, że został osiągnięty duży postęp w zakresie zapewnienia obiektywizmu badań historycznych”. Nie należy więc „z góry zrezygnować z pełnej obiektywności badań historycznych”, albowiem „powiązanie zagadnień metodologii badań historycznych z ogólną metodologią nauk i z filozofią może dać pozytywne rezultaty dla podniesienia ścisłości badań i poprawności wniosków, ale jedynie w świetle poszukiwania obiektywnej prawdy, która, aczkolwiek trudna, ale możliwa jest do zdobycia w różnych dziedzinach nauki”.
BIBLIOGRAFIA
A. Wykazy prac:
Bp.
B. Bibliografia podmiotowa:
1. Teksty naukowe:
1.1. Książki własne:
• 1958k – Zarys rachunku prawdopodobieństwa i statystyki. Ł., PWN, ss. 178. 19612. 19633. 1965, ss. 184. 1976. Sł., WSPS, ss. 236. • 1960k – Pozytywizm etyczny Emila Durkheima. Tr., TNT, ss. 116. • 1960 (z: Czesław Platt) – Zbiór zadań z rachunku prawdopodobieństwa i statystyki matematycznej oraz metody ich rozwiązywania. W., PWN, ss. 248. • 1967k – Metoda kohort w zastosowaniu do tablic wymieralności. Ol., WWSRO, ss. 96. • 1973k – Matematyka. Teoria i zbiór zadań. W., PWN, ss. 358.
1.2. Książki (współ)redagowane:
Bp.
1.3. Zbiory tekstów własnych:
Bp.
1.4. Artykuły:
• 1939 – Revue Philosophique de la France et de l’Etranger (LXIII) (spr.). RF t. XXV nr 1–3 s. 24b–25b. • 1946 – Znaczenie filozofii dla nauczyciela. ŻSzk t. I nr 3–4 s. 43–45. • 1949 – Sądy wartościujące w etyce Durkheima. PF r. XLV nr 3–4 s. 263–283. • 1950 – Dialektyka Hegla a dialektyka Marksa. ŻSzk r. VI nr 3 s. 139–141. • 1960 – Emil Durkheim jako socjolog religii. Eh r. IV nr 4 s. 32–43. • 1963 – Henri Irénée Marrou. De la connaissance historique (rec.). RF t. XXI nr 4 s. 400–402. • 1967 – Dorobek filozoficzny prof. Perelmana. RF t. XXVI nr 1 s. 3–12. • 1972 – Myśli etyczne Kartezjusza. SF r. XVI nr 6 s. 3–16. • 1975 – Jules Lachelier – realista spirytualistyczny (1832–1918). SF r. XIX nr 2 s. 123–144.
2. Publicystyka:
Bp.
3. Teksty literackie:
Bp.
4. Przekłady:
■ Lazar, Philippe & Schwartz, Daniel: • 1968 (z: Zofia Wojtecka) – Elementy statystyki medycznej i biologicznej – do użytku studentów medycyny. W., PZWL, ss. 110.
C. Bibliografia przedmiotowa:
Bp.
