JEDLICKI, Witold Jan

  • Version 1.0
  • Published Wednesday, October 29, 2025

Table of Contents

    Miejsce w SLW: uczeń Tadeusza Kotarbińskiego.

    Obszary badań: teoria znaczenia, psychoanaliza, filozofia polityki.

    BIOGRAFIA

    Data i miejsce urodzenia: 29.02.1929. Warszawa.

    Data i miejsce śmierci: 7.09.1995. Jerozolima (Izrael).

    Rodzice: Wilhelm i Wanda z d. Perlis.

    Matura: Gimnazjum Miejskie w Łodzi (1947).

    Studia: UŁ (1947–1949), UW (1949–1952).

    Magisterium: Analiza pojęcia „znaczenia” w polskiej literaturze semantycznej. 12.03.1952. UW. Tadeusz Kotarbiński.

    Dydaktyka: UW (1956–1962), University of California w Berkeley (1964–1969).

    Varia: Używał początkowo nazwiska: Grossman. Był zatrudniony w PAN (1956–1962). W 1962 wyemigrował do Izraela, gdzie pozostał (z przerwą w latach 1964–1969).

    IDEE, PROBLEMY, REZULTATY

    Ogólna charakterystyka dorobku naukowego

    Początkowo Jedlicki zajmował się teorią znaczenia; później – statusem poznawczym psychoanalizy. W centrum jego zainteresowań była zawsze filozofia polityki. W ocenie bieżącej polityki kierował się zasadą powściągliwości, za którą stało przekonanie o nieprzewidywalności skutków działań polityków.

    Najbardziej znana stała się jego publicystycznie ujęta demistyfikacja motywów, którymi kierowały się grupy konkurujące o władzę w komunistycznej Polsce; zidentyfikował je za pomocą obelżywych terminów, którymi te grupy określały się wzajemnie: „chamy” (czyli osoby pochodzenia chłopskiego) i „żydy” (osoby pochodzenia żydowskiego).

    BIBLIOGRAFIA

    A. Wykazy prac: 

    Bp.

    B. Bibliografia podmiotowa:

    1. Teksty naukowe:

    1.1. Książki własne:

    • 1961k – Co sądzić o freudyzmie i psychoanalizie. W., WP, ss. 140. • 1963k – Klub Krzywego Koła. Ps., IL, ss. 168. 19892. W., WGOS, ss. XII+168. • 1970k (z: Chanan Rapaport) – Social Planning and Research. Some Implications for Mental Health. Lon., Rt, ss. 62. Skrót w: [Jarus, Marcus, Oren i Rapaport (red.) 1970], s. 573–634. • 1971k (z: Chanan Rapaport) – Research Relating to the Infant and Preschool Child in Israel. J., HSI, ss. VI+144. • 1978k – Powerful Environment. An Israeli Contribution to Delinquency Prevention. J., HSI, ss. 25.

    1.2. Książki (współ)redagowane:

    • 1956r – George Berkeley. Traktat o zasadach poznania ludzkiego. Trzy dialogi między Hylasem a Filonousem. W., PWN, ss. XII+334.

    1.3. Zbiory tekstów własnych: 

    Bp.

    1.4. Artykuły:

    • 1960 – Co sądzić o freudyzmie i psychoanalizie? O frustracji i konfliktach nieświadomych. O psychodynamice chorób psychicznych. WŻ r. XXVII nr 8 s. 473–478, nr 9 s. 552–555. • 1962 – Teoria dysonansu poznawczego Festingera a doktryna psychoanalityczna. SSoc r. II nr 1 4–7 s. 43–62. • 1966 – Kajdany Ludwika HassaKul (Ps.) r. XVII nr 4 s. 3–21. • 1984 (z: Chanan Rapaport) – Fours Models of Poverty. MD v. XII nr 45 s. 105–130.

    2. Publicystyka:

    • 1962p – „Chamy i żydy”Kul (Ps.) r. XIII nr 12 s. 3–41. 1981. W., WKr, ss. 26. • 1963p – Glossa autorska do „Chamów i Żydów. Kul (Ps.) r. XIV nr 3 s. 107–119. • 1966–1967p – Ludwik Hass. IS nr 27 s. 23–25. • 1967ap – Disorder in Warsaw. NPol v. VI nr 3 s. 82–89. Toż w: [Jacobson (red.) 1972], s. 283–294. • 1967bp – The Free Speech Movement in Warsaw. NPol v. VI nr 1 s. 49–56.

    3. Teksty literackie:

    • 1951l – Praca radosna. Wiersze o pracy. W., WMON, ss. 104.

    4. Przekłady:

    ■ Popper, Karl Raimund: • 2006 (z: Halina Krahelska) – Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie. T. II. W., WNPWN, ss. VI+516. 20072. 20103. ■ Rouzé, Michel: • 1950 – Fryderyk Joliot-Curie. W., Cz, ss. 68.

    C. Bibliografia przedmiotowa:

    ■ Giedroyc, Jerzy: • 2017 – Witold Jedlicki. Listy 19591992. W., WWź, ss. 784. ■ Kraśko, Nina: • 2017 – Witold Jedlicki (29 II 1929 – 7 IX 1995). Między samorealizacją a realiamiKS r. LXI nr 4 s. 189–213.

    Citation

    Anna Brożek, Jacek Jadacki, Aleksandra Gomułczak, JEDLICKI, Witold Jan. Version 1.0. In: The Lviv-Warsaw School Encyclopedia. Academicon Press, Warszawa–Lublin, Wednesday, October 29, 2025.

    Concepts – theories – disiplines

    Print