Miejsce w SLW: uczennica Kazimierza Twardowskiego.
Obszary badań: historia filozofii, psychologia i dydaktyka muzyki.
BIOGRAFIA
Data i miejsce urodzenia: 27.04.1900. Psków (Rosja).
Data i miejsce śmierci: 17.10.1984. Wrocław.
Rodzice: Władysław i Katarzyna z d. Ambrożewicz.
Matura: Bd.
Studia: UL (?–1928), Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie: skrzypce (1931) i śpiew solowy (1935).
Magisterium: Pojęcie filozofii u Jana Śniadeckiego. 20.12.1927. UL. Kazimierz Twardowski. Dyplom podpisany 25.01.1928.
Doktorat: Wydział Filozoficzny w Uniwersytecie Józefińskim od r. 1784 do 1805. 1933?. UL. Kazimierz Twardowski.
Habilitacja (docentura): 24.01.1957 (CKK).
Dydaktyka: Gimnazja lwowskie (1934–1942), Szkoła Umuzykalniająca im. F. Chopina i szkoła ogólnokształcąca we Wrocławiu (1946–1948), PWSM we Wrocławiu (1946–1978).
Varia: Ojciec jej był generałem WP, którego NKWD zamordowało w Bykowni/Kijowie.
IDEE, PROBLEMY, REZULTATY
Ogólna charakterystyka dorobku naukowego
Wybrane kwestie szczegółowe
Jędrzejewska zajmowała się początkowo historią filozofii polskiej, a w późniejszym okresie – zagadnieniami łączącymi jej zainteresowania filozoficzne i muzyczne: badała uzdolnienia muzyczne, sposoby doskonalenia dydaktyki muzycznych przedmiotów teoretycznych oraz etyczne aspekty muzyki.
- Etyczne aspekty muzyki. Z punktu widzenia „narodu, ujętego w formę państwowości” muzyka wnosi do życia społeczeństwa trzy ideały:
(a) ideał bezinteresowności, która jest „warunkiem powstawania zjawisk artystycznych”;
(b) ideał integracji i rytuału – „jednoczenia całych grup ludzkich we wspólnym przeżyciu”, mającym znamiona pewnej „obrzędowości”;
(c) ideał organizacji, która w wypadku dzieła muzycznego, jako „absolutnej jedności różnych elementów”, jest urzeczywistniana przez „indywidualną organizującą wolę”, która „zestraja” owe elementy.
Realizacja tych trzech ideałów sprawia, że „sztuka jest zdolna nadać kulturze duchowej społeczeństwa zabarwienie uczuciowe, jak również wyrobić pewną etyczną postawę w bardzo subtelnej sferze odczuwań”.
„Muzyka wyzwala tajemną, potencjalną zdolność wzruszeń; każdego słuchacza czyni współtwórcą „w stawaniu się dzieła” i jednoczy audytorium we wspólnym przeżywaniu. Ten jednoczący pierwiastek objawia się nie tylko w stosunku do pasywnego audytorium; łącznikiem poza tworzącym artystą i audytorium są również zespoły wykonawców”.
„W zorganizowanym istnieniu sztuki zaznaczają się dwa momenty o charakterze etycznym: (1) subiektywny stosunek twórcy do zagadnienia sztuki; (2) odpowiedzialność artysty wobec ogółu”.
BIBLIOGRAFIA
A. Wykazy prac:
Bp.
B. Bibliografia podmiotowa:
1. Teksty naukowe:
1.1. Książki własne:
Bp.
1.2. Książki (współ)redagowane:
Bp.
1.3. Zbiory tekstów własnych:
Bp.
1.4. Artykuły:
• 1959 – Z badań nad uzdolnieniami muzycznymi. RMuz r. XI nr 10 s. 6–8. • 1973 – Karol Szymanowski – z pism, listów i wspomnień. ZNPWSMWr nr 5 s. 3–44.
2. Publicystyka:
Bp.
3. Teksty literackie:
Bp.
4. Przekłady:
■ Teplov, Boris Mihajlovič: • 1952 – Psychologia zdolności muzycznych. W., NK, ss. 368. ■ Ostrovskij, Aron Lvovič: • 1965 – Nauczanie zasad muzyki i solfeżu. K., PWM, ss. 290.
C. Bibliografia przedmiotowa:
■ Krukowski, Stanisław: 1984 – Maria Jędrzejewska. 1900–1984. RMuz r. XXVIII nr 25 s. 26. ■ Zakrzewski, Bogdan: 1970 – [Maria Jędrzejewska.] W: [Zakrzewski (red.) 1970r], s. 145–149.
