Miejsce w SLW: uczeń Kazimierza Twardowskiego.

Obszary badań: historia nauki, pedagogika i jej historia.

BIOGRAFIA

Data i miejsce urodzenia: 31.12.1884. Busko k. Kielc.

Data i miejsce śmierci: 3.11.1926. Vence k. Nicei (Francja).

Rodzice: Wiktor i Matylda z d. Stachurska.

Matura: Gimnazjum w Kielcach (1904).

Studia: Universität Leipzig (1906–1908), UL (1908/1909).

Doktorat: Istota i pochodzenie pewników geometrycznych. 23.07.1912. UL. Kazimierz Twardowski.

Dydaktyka: B. Szkoła Emiliana Konopczyńskiego (późniejsze Gimnazjum im. Adama Mickiewicza) w Warszawie (1912–1915), Wyższy Kurs Nauczycielski w Warszawie (1918–1923), PIN (1923–1924).

Varia: Pracował jako bibliotekarz w Warszawie.

IDEE, PROBLEMY, REZULTATY

Ogólna charakterystyka dorobku naukowego

Zasadniczym przedmiotem zainteresowań Kierskiego – po doktoracie – stała się pedagogika i jej historia. Zajmował się także problemami pedagogicznymi poruszanymi w bieżącej literaturze naukowej i publicystycznej (wychowanie narodowe, ideał nauczyciela–wychowawcy).

Wybrane kwestie szczegółowe

• Wychowanie narodowe. „Koncepcje narodowego wychowania ujmuje się na ogół z dwu podstawowych punktów widzenia.

Pierwszy uwzględnia to wszystko, co zaspakaja potrzeby praktyczne narodu, jako organizmu, żyjącego w odrębnych warunkach ekonomicznych, geograficznych i w ogóle materialnych. Drugi opiera się na życiu ideowym narodu i jego swoistej strukturze duchowej.

Uwzględnienie pierwszego punktu widzenia – materialnego – w systemie wychowania narodowego przejawia się w pierwszym rzędzie w uznaniu potrzeby specjalnego typu, względnie typów szkół, przewagi danego typu nad innymi, zależnie np. od bardziej rolniczego, czy przemysłowego charakteru danego kraju, w układaniu określonych programów nauczania z przewagą tych lub innych przedmiotów, zależnie od rodzaju szkoły, względnie we wprowadzaniu do wszystkich szkół tych przedmiotów, które są niezbędne dla każdego obywatela.”

Do takich przedmiotów w polskich programach szkolnych należy nauka o Polsce współczesnej. „Uwzględnienie w systemie wychowania narodowego ideowego życia narodu i jego swoistej struktury duchowej prowadzi do sformułowania celów zgodnych z ideologią narodu i z niej czerpiących swe uzasadnienie.”

„Ponieważ takie terminy, jak „duch narodu”, względnie „swoista struktura duchowa”, względnie „jestestwo narodu” wymykają się spod ścisłego ujęcia, przeto idealny punkt widzenia prowadzi do pojmowania wychowania narodowego w sposób różnorodny i z dużym zabarwieniem subiektywnym.”

• Oczekiwana wobec nauczyciela. Od nauczyciela oczekuje się spełnienia pewnych wymagań ogólnych i pewnych szczególnych „zalet charakteru”.

Wymagania ogólne to:

(a) posiadanie „osobistych walorów”;

(b) „znajomość psychiki dziecka”;

(c) „pogłębienie intelektualne”.

Oczekiwane zalety charakteru to: sprawiedliwość, gorliwość w zabieganiu o dobro powszechne ludzi (a zwłaszcza swoich uczniów), czułość i umiejętność zdobywania zaufania uczniów.

BIBLIOGRAFIA

A. Wykazy prac: 

Bp.

B. Bibliografia podmiotowa:

1. Teksty naukowe:

1.1. Książki własne:

• 1923–1925^k – Podręczna encyklopedia pedagogiczna. T. I, T. II (z wyjątkiem haseł: historia, matematyka i nauki przyrodnicze). L.-W., KP, ss. VIII+II+672+64. • 1927^k – Jan Henryk Pestalozzi. T. I, T. II, T. III. W., NK, ss. 136+174+142.

1.2. Książki (współ)redagowane:

• 1923^r (et al.) – Encyklopedia wychowawcza. T. IX. W., GW, ss. 240+72+100+28.

1.3. Zbiory tekstów własnych: 

Bp.

1.4. Artykuły:

• 1912 – Platon. EW t. VIII s. 410–414. • 1914 – Działalność naukowa Jana Wł. Dawida (1859–1914). KuW r. XCIV nr 47 s. 3–4. • 1916 – Wilhelm Wundt. TPol (W.) r. I nr 23 s. 4–6. • 1921 – Przedmowa i objaśnienia do: [Descartes 1921], s. 3–16 oraz przypisy.

2. Publicystyka:

• 1910^p – Pragmatyzm (Nowy kierunek filozoficzny). KuW r. XC nr 153 s. 6–7. • 1911–1912^p – Z ruchu filozoficznego. KuW r. XCI nr 22 s. 4–5, r. XCII nr 45 s. 4, nr 193 s. 4–5, nr 256 s. 4–6. • 1913a^p – Dwa poglądy na rozwój sztuki. KuW r. XCIII nr 296 s. 6–7. • 1913b^p – Nasze potrzeby naukowe. KuW r. XCIII nr 112 s. 4–5. • 1913c^p – Nauczyciel filozofii. KuW r. XCIII nr 322 s. 2–3. • 1913d^p – Nowa metoda badań filozoficznych. KuW nr 19 s. 5–6. • 1913e^p – Nowa placówka naukowa. KuW r. XCIII nr 201 s. 2. • 1913f^p – Polska filozofia praktyczna. KuW nr 129 s. 6–7. • 1913g^p – Polski instytut pedagogiczny. KuW r. XCIII nr 184 s. 2–3. • 1913h^p – Publicystyka naukowa. KuW r. XCIII nr 122 s. 3–4. • 1913i^p – Ruch naukowy. KuW r. XCIII nr 26 s. 5–6, nr 35 s. 2–3, nr 40 s. 6, nr 51 s. 3–4, nr 61 s. 7–9, nr 101 s. 6, nr 112 s. 4–5, nr 129 s. 6–7, nr 296 s. 6–7, nr 344 s. 3–4, nr 360 s. 3. • 1914a^p – Dyletanci filozofii. KuW r. XCIV nr 107 s. 3–4. • 1914b^p – Filozofia czynu. KuW r. XCIV nr 126 s. 4–5. • 1914c^p – Metafizyka eksperymentalna. KuW r. XCIV nr 155 s. 6. • 1914d^p – Mickiewiczowskie „czterdzieści i cztery”. KuW r. XCIV nr 162 s. 8–9. • 1914e^p – Monizm współczesny. KuW r. XCIV nr 169 s. 5–7. • 1914f^p – Niedoceniony filozof polski. KuW r. XCIV nr 67 s. 5–6. • 1914g^p – Pragmatyzm współczesny. KuW r. XCIV nr 133 s. 2–4. • 1914h^p – Psychoanaliza. KuW r. XCIV nr 84 s. 4–5. • 1914i^p – Psychologia stosowana w pracy. KuW r. XCIV nr 4 s. 2–3. • 1914j^p – Ruch filozoficzny. Sf r. VII z. 4 s. 135–139. • 1914k^p – Śp. ks. dr Franciszek Gabryl. KuW r. XCIV nr 9 s. 3–4 (atrybucja niepewna: tekst podpisany – K.). • 1914l^p – Warszawski Instytut Psychologiczny. TI r. LV nr 16 s. 312. • 1914ł^p – Widzenia przedsenne. ELA r. III nr 12 s. 715–723. • 1916a^p – Człowiek i dzieło. EchP t. II nr 40 s. 2–4. • 1916b^p – Czy jesteśmy odpowiedzialni? EchP t. II nr 16 s. 1. • 1916c^p – Idealizm rosyjski a kwestia polska. EchP t. II nr 21 s. 1–2. • 1916d^p – Moralność mała i moralność wielka. EchP t. II nr 35 s. 9–11. • 1916e^p – Od naśladownictwa do współzawodnictwa. Wpływy filozoficzne. EchP r. II nr 11 s. 17. • 1916f^p – Poezja czynu. EchP t. II nr 9 s. 6–8. • 1916g^p – Wojna a idealizm. EchP t. II nr 24 s. 3–5. • 1916h^p – Ziarno i plewa. EchP r. II nr 12 s. 6–8. • 1920^p – Liga obrony praw człowieka i obywatela. TPol (W.) r. I nr 34 s. 1–2.

3. Teksty literackie: 

Bp.

4. Przekłady:

■ Kant, Immanuel: • 1911 – Krytyka praktycznego rozumu. L., WPTF, ss. XXXVIII+226.

C. Bibliografia przedmiotowa:

■ Wąsik, Wiktor: • 1926 – Śp. Feliks Kierski. PF r. XXIX z. 3–4 s. 262–263.