Miejsce w SLW: uczennica Władysława Witwickiego.
Obszary badań: psychologia, pedagogika.
BIOGRAFIA
Data i miejsce urodzenia: 6.03.1898. Warszawa.
Data i miejsce śmierci: 6.09.1944. Warszawa.
Rodzice: Ela (vel Ella) i Mindla Estera z d. Wajsberg.
Matura: Szkoła Żeńska Pauliny Hewelkówny (1912–1917).
Studia: UW (1917–1920?).
Magisterium: Z badań nad spostrzegawczością. 30.06.1932. UW. Władysław Witwicki.
Varia: Używała także nazwisk: Zetelówna, Zetlówna, Zetel-Warszawska. Zginęła od wybuchu niemieckiej bomby podczas Powstania Warszawskiego 1944.
IDEE, PROBLEMY, REZULTATY
Ogólna charakterystyka dorobku naukowego
Warszawska zajmowała się zagadnieniami leżącymi na pograniczu psychologii i pedagogiki: zagadnieniem rygoryzmu pedagogicznego i wpływu miejsca danego dziecka w obrębie rodzeństwa na rodzaj trudności wychowawczych przysparzanych przez to dziecko.
Wybrane kwestie szczegółowe
- Surowość w wychowaniu. „Najczęściej wychowawcy młodocianych grzeszą tym, że są względem swych pupilów za surowi bądź też zbyt ich rozpieszczają.”
„Surowy wychowawca to taki, który ostro karze dziecko za wszelkie przewinienia i zbytnio ogranicza jego swobodę.”
Tymczasem „w dzieciach istnieje naturalny sprzeciw przeciwko autorytatywnej surowości i one podejmują walkę ze zbyt surowym wychowawcą”. W efekcie „stają się uparte, krnąbrne, brutalne”. Grożącej im za wykroczenia kary starają się uniknąć przy pomocy kłamstwa i różnych „wybiegów”. Wyrabia się w nich nastawienie aspołeczne: złośliwość wobec innych, chęć zemsty: odwetu za doznawane upokorzenia.
Ponadto „u dzieci zbyt surowo wychowywanych obserwujemy często różne zaburzenia systemu nerwowego, które stanowią etiologiczne podłoże rozmaitych trudności wychowawczych”.
- Rozpieszczanie dzieci. Na przeciwległym biegunie względem wychowania surowego jest rozpieszczanie. Do negatywnych skutków rozpieszczania „domowego” należą:
(a) nadużywanie dobroci i wyrozumiałości rodziców;
(b) kapryśność, silny stopień egocentryzmu i egoizmu;
(c) niesamodzielność i niezaradność oraz bierność życiowa.
Ponadto „dziecko, któremu domowe otoczenie okazuje nadmiernie dużo uczucia i oddania, uważa się za pokrzywdzone przez obcych. Ludzie wydają mu się zawsze niesprawiedliwi i niedobrzy. Dlatego ma ono wiecznie żal do wszystkich i często do końca życia pozostaje malkontentem.”
Dzieci rozpieszczone – w razie pogorszenia się warunków życiowych – łatwo się wykolejają.
- Wpływ rodzeństwa na charakter dziecka. Nieposiadanie lub posiadanie rodzeństwa wywiera duży wpływ na kształtowanie się charakteru dziecka.
Dzieci nieposiadających rodzeństwa – jedynaków – cechuje upór, brak poczucia obowiązku, przemądrzałość.
Jeśli chodzi o dzieci posiadające rodzeństwo, to ich charakter zależy od pozycji, jaką zajmują w szeregu według starszeństwa.
„U dziecka najmłodszego przez porównywanie ze starszym rodzeństwem i ludźmi dorosłymi pogłębia się wrodzone dzieciom poczucie własnej nieudolności, co stanowi podłoże nadmiernej lękliwości i braku wiary w siebie. Jako wyraz rekompensaty poczucia mniejszej wartości często występuje przekora, zuchwalstwo.”
„Dziecko średnie, będąc zarówno w stosunku do starszego, jak i młodszego rodzeństwa usuwane w cień, łatwo ulega zniechęceniu. To zniechęcenie doprowadzić je może aż do myśli samobójczych.”
„Dziecko najstarsze jest zwykle mało indywidualne.” Odznacza się ono zarazem wygórowaną ambicją.
BIBLIOGRAFIA
Artykuły:
• 1935a – Skutki wadliwej postawy wychowawczej. ŻDz r. IV nr 3 s. 89–92. • 1935b – Rozpieszczenie. ŻDz r. IV nr 7–8 s. 220–222. • 1935c – Trudności wychowawcze zależne od stanowiska dziecka w szeregu rodzeństwa. ŻDz r. IV nr 10 s. 283–286. • 1935d – Z Poradni Pedagogicznej przy I Miejskim Ośrodku Zdrowia. ŻDz r. IV nr 4 s. 114–116. • 1936 – Późne dzieciństwo. ŻDz r. V nr 2 s. 42–46.
■ Brak innych publikacji.
