Miejsce w SLW: uczennica Władysława Tatarkiewicza.
Obszary badań: estetyka.
BIOGRAFIA
Data i miejsce urodzenia: 27.11.1907. Warszawa.
Data i miejsce śmierci: 26.02.1999. Ealing (Greater London, Wielka Brytania).
Rodzice: Seweryn Antoni i Kazimiera Maria Alojza z d. Zagórowska.
Matura: Gimnazjum Prywatne im. Marii Konopnickiej w Warszawie (1925).
Studia: UW.
Magisterium: Zagadnienie uwielokrotnienia osobowości wobec dzieł sztuki. 30.06.1933. UW. Władysław Tatarkiewicz.
Varia: Używała też imienia: Roma. Była zatrudniona najpierw w Bibliotece Jagiellońskiej, a następnie w BN w Warszawie (1927–1944). W czasie II Wojny Światowej znalazła się w jednym z AL w Niemczech. Po II Wojnie Światowej była zatrudniona w British Library i w Bibliotece Polskiej w Londynie (?–1960?).
IDEE, PROBLEMY, REZULTATY
Ogólna charakterystyka dorobku naukowego
Winnicka zajmowała się estetyką – w szczególności poznawaniem dzieła sztuki.
Wybrane kwestie szczegółowe
- Uwielokrotnienie osobowości. „Uwielokrotnienie osobowości wobec danego dzieła sztuki przeżywam wtedy, gdy wobec tego dzieła wydaje mi się, że jestem raz jedną osobą, raz drugą”. Przy tym osobie O wydaje się, że p, gdy to, że p, będąc fragmentem fikcji artystycznej, staje się „centrum świadomości” osoby O, a zdarzenia rzeczywiste przesuwają się „na obwód świadomości” (scil. osoba O przestaje o nich myśleć).
Przy powstawaniu takiej sytuacji ważną rolę odgrywa fantazja.
Badania ankietowe upoważniają do stwierdzenia, że „doznawanie uwielokrotnienia osobowości występuje bądź bezpośrednio w czasie obcowania z danymi dziełami sztuki, bądź raczej dopiero wtedy, gdy uobecniamy sobie w wyobraźni poznane przedtem utwory. Doznania polegające na stawaniu się inną postacią i przenoszeniu się w inne środowisko zjawiają się często jako pewnego rodzaju perseweracje.”
W przeżywaniu uwielokrotnienia osobowości występują cztery grupy doznań:
(a) utożsamienie się z bohaterem dzieła sztuki;
(b) wyobrażenie sobie, że obcuje się z bohaterami dzieła sztuki w ich (fikcyjnym) świecie;
(c) utożsamienie się z autorem dzieła sztuki;
(d) wyodrębnienie w sobie „odwiecznych” składników osobowości, w które wyposażony jest bohater dzieła sztuki.
Przeżywanie uwielokrotnienia osobowości daje nam poczucie przezwyciężenia naszych osobowościowych ograniczeń.
Najłatwiej dochodzi do uwielokrotnienia osobowości w obcowaniu z dziełami literackimi, teatralnymi i filmowymi; w mniejszym stopniu – z dziełami plastycznymi; nigdy – w obcowaniu z utworami muzycznymi i z architekturą.
BIBLIOGRAFIA
A. Wykazy prac:
Bp.
B. Bibliografia podmiotowa:
1. Teksty naukowe:
1.1. Książki własne:
Bp.
1.2. Książki (współ)redagowane:
• 1931r (z: Tadeusz Burakowski i Władysława Jabłońska) – Indeks do urzędowego wykazu druków wydanych w Rzeczypospolitej Polskiej. W., BN, ss. 146.
1.3. Zbiory tekstów własnych:
Bp.
1.4. Artykuły:
• 1933 – Zagadnienie uwielokrotnienia osobowości wobec dzieł sztuki. PF r. XXXVI z. 4 s. 305–319.
2. Publicystyka:
Bp.
3. Teksty literackie:
Bp.
4. Przekłady:
■ Pendexter, Hugh: • 1939 (z: Kazimierz Osmólski) – Włóczęgi Zachodu. W., PTWyd, ss. 262. 19892. Sz., WGl, ss. 226.
C. Bibliografia przedmiotowa:
Bp.
